Zoals beloofd een commentaar op het weer invoeren van commissies in de raad van Grave. Ik heb gewacht tot de door de raad vastgestelde tekst op de website zou staan. Dat was vandaag. Het is ten opzichte van het voorstel niet gewijzigd en daarom zijn er bij mij nog veel vragen en opmerkingen. Ik doe maar een greep.
Voorzitterschap: VPGrave haakt af
Eigenlijk draaide de hele discussie in de raad om het voorzitterschap en de reactie van VPGrave op de keuze. Over de inhoudelijke kant van het commissiewerk is nauwelijks gesproken.
De aankondiging van VPGrave dat die fractie "vooralsnog" niet zal meewerken aan het werk in de commissies kwam voor iedereen als een verrassing. Blijkens de Gelderlander ook binnen de fractie zelf. Kennelijk speelden de emoties bij de fractievoorzitter een grote rol.
Dat VPGrave boos was is begrijpelijk en terecht. Het is toch een goed gebruik dat functies als voorzitter van een raadscommissie en ook bijvoorbeeld als vertegenwoordiger van Grave in een regionale regiecommissie raadsbreed worden verdeeld en niet alleen in de coalitie. Zo zijn er ook commissievoorzitters van de tweede kamer uit de oppositie. Zowel bij de benoeming van voorzitters van de commissies en vertegenwoordigers in de regiecommissie behield de coalitie de macht aan zich. Trots levert weliswaar geen wethouder, maar kan toch op zijn minst als gedoogpartij worden beschouwd.
Maar de manier waarop VPGrave, en dan met name de voorzitter van die fractie, het ongenoegen vorm gaf is naar mijn mening onjuist en ook niet productief. Een wezenlijk element van een democratie is dat de tegenstemmers van een besluit het besluit wel accepteren en er naar handelen. Het enige alternatief is ontslag nemen, maar dat is voor een gehele fractie natuurlijk een onzinnig alternatief. Je kunt je kiezers niet in de steek laten. Resteert dan ook niets anders dan aan de commissie mee te doen en daarin logischerwijze zeer kritisch te zijn, niet alleen inhoudelijk, maar ook op de wijze waarop de raadvergadering in de commissies wordt voorbereid.
Had dit kunnen worden voorkomen? Gezien de verhouding tussen coalitie en oppositie waarschijnlijk niet. Wel had het conflict eerder naar voren kunnen komen en dan was er wellicht op een andere wijze gereageerd.
De verkiezing van de commissievoorzitters is weer een duistere aangelegenheid geweest. Zonder enige motivering werden de namen van de kandidaten meegedeeld. Er werd geen enkel argument genoemd waarom een specifieke kandidaat zo uitermate geschikt zou zijn voor deze post. Dit was niet transparant maar letterlijk achterkamertjeswerk en daarvoor moest het publiek een kwartier wachten op het begin van de vergadering.
Ik begrijp niet waarom fracties zo happig zijn het voorzitterschap van een commissie. Het is extra werk en je mag als voorzitter niet zelf meedoen. Daar ben je toch geen raadslid voor geworden? Ook is het vreemd dat juist Theo Reijnen voorzitter van een commissie werd. Daardoor moet het werk voor Trots in die commissie volledig door niet raadsleden worden gedaan. En laat nu net in de vroegere commissies de deelname van niet-raadsleden aan de commissie een belangrijke reden zijn om van dat systeem af te stappen. Jammer dat Frank Stoffers dat in de toelichting op zijn tegenstem niet heeft meegenomen.
Alternatieven voor het voorzitterschap zijn niet aan de orde geweest en ze zijn er toch echt wel. Een onafhankelijke voorzitter zou volgens mij het beste zijn. Uit praktische overwegingen zou ook een deskundige ambtenaar op het terrein van de commissie, niet alleen de vergadering kunnen leiden, maar ook veel informatie kunnen verschaffen. Nadeel is natuurlijk het gevaar van vooringenomenheid. Ook een wethouder als voorzitter heeft naast veel tegen ook wel voordelen.
Kortom het voorzitterschap was best een inhoudelijke discussie waard geweest. Volgende keer dan maar.
Taak van de commissie.
Opvallend is dat bij de taakomschrijving niet het adviseren over aan de raad voor te leggen voorstellen wordt genoemd. Je zou verwachten dat dit de hoofdtaak van de commissie zou zijn. Verder kun je met de taakomschrijving veel kanten op en dat is prettig omdat de goede kant daar dan ook bij zit.
Ik ben wel benieuwd hoe de verhouding tussen presidium en commissie zal zijn. Het presidium stelt de agenda voor de raad vast en beoordeelt of voorstellen voldoende zijn voorbereid voor behandeling. Als de commissie ook raadsvoorstellen behandelt –en dus een rol speelt in de voorbereiding van een raadvergadering- zou dat aanleiding voor tegenstellingen kunnen zijn.
Samenstelling van de commissie
Zoals de verordening nu luidt heeft iedere fractie één lid. Dat mag ook een niet-raadslid zijn. Daarnaast mag ieder lid één gast meenemen. Dat kan een raadslid zijn of een niet-raadslid. Een lid kan dus een deskundige of een belanghebbende meenemen. Mag een lid per agendapunt van gast wisselen? Het gaat zou wel erg veel lijken op de oude voorbereidende vergadering! Een belanghebbende bij een agendapunt zou zich ook door alle fracties kunnen laten uitnodigen. Dan is een flinke inbreng verzekerd.
Deelname van buitenstaanders Het is mogelijk dat niet-commissieleden of gasten deelnemen aan de beraadslagingen van de commissie. De voorzitter doet daarvoor een voorstel en de commissie beslist daar zelf over. Als de voorzitter, gesteund door commissie- en raadgriffier hiervan een verstandig gebruik maakt zal het commissiewerk aan waarde winnen en zullen ook raadvergaderingen beter verlopen. Het gastlidmaatschap is dan niet nodig. Ook het spreekrecht van burgers (over zaken buiten de agenda om? ) kan dan soepeler verlopen. Die soepelheid is juist het voordeel van commissies.
Het tijdschema
Ook mijn tijdschema raakt in de war en dit is daarom voor deze keer mijn laatste onderwerp.
De commissieagenda en de stukken moeten een week voor de vergadering bekend zijn, ter inzage liggen en op de website staan. De eerste vergadering is op 11 oktober en nu 5 oktober 17:00 uur is er nog niets te zien. Dat is ook niet zo verwonderlijk want het presidium dat de raadsagenda vaststelt heeft pas op 4 oktober vergaderd. De stukken (althans die op de eerstvolgende raadsvergadering betrekking hebben) zijn er gewoon nog niet. Dit wordt dus een slecht begin. Het lijkt of er deze keer veel ruimte zit tussen commissie en raadvergadering. Dat is fijn omdat er dan tijd is tijdig een goed doorwrocht raadvoorstel te produceren. Maar als je ziet wat er in die paar weken allemaal op de rol staat met de begroting inclusief bezuinigingen als hoogtepunt zou een lichte agenda dit keer welkom zijn.
Slot.
Met de nodige aanpassingen en een verstandige toepassing van de regels is een goed werkend systeem best mogelijk. Vooral omdat naar mijn mening het probleem nooit zat in het systeem maar in de wijze waarop daarmee wordt omgegaan. Als dat niet verandert wordt ook deze wijziging van de werkwijze van de raad een flop.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten