dinsdag 15 oktober 2013

2013-85 Begrotingsbehandeling 2014, vooruitblik

Dit is de laatste begroting in deze raadsperiode en het is ook de laatste Graafse begroting. Vanaf volgend jaar verschijnt er een begroting van de drie gemeenten Cuijk, Grave en Mill. Omdat de gemeenten zogenaamd bestuurlijk zelfstandig blijven is die begroting in drieën verdeeld. Dit jaar presenteert Grave nog zijn eigen hoofdstuk zelf. Ook uit deze begroting blijkt dat de drie gemeenten ook bestuurlijk naar elkaar toegroeien. Dat moet ook wel om het gewenste samenwerkingsrendement te halen. Voor drie gemeenten hetzelfde produceren is nu eenmaal goedkoper dan drie aparte producten afleveren. Opvallend is in deze begroting dan ook het aantal malen dat wijzigingen ten opzichte van voorgaande begrotingen worden verklaard door die samenwerking. In Grave gaan we nog al wat gebruiken uit Cuijk en Mill overnemen. Ik ben benieuwd of de andere gemeenten ook werkwijzen van Grave hebben overgenomen.

Uit de stukken en ook de gang van zaken blijkt dat Grave bestuurlijk naar de finish sukkelt. Eertijds was de begroting het politieke hoogtepunt en werd er veel publiciteit aan gewijd. Nu wordt de begroting zo’n beetje tussen de bedrijven door afgewerkt . Parallel aan deze procedure loopt ook nog de normale raadcyclus met de commissievergaderingen. Vreemd vind ik dat in die cyclus de normale datum voor de raadsvergadering van 5 november wordt gebruikt voor de begrotingsbehandeling. De gewone raadsvergadering is nu op 12 november. Naast deze werkzaamheden zijn de politieke partijen ook druk bezig (dat denk ik tenminste) met hun verkiezingsprogramma en samenstelling van de lijst. De begroting moet nu afgeraffeld worden.

De informatie over de begroting aan de Graafse bevolking is ook weer minimaal. Het heeft nog al wat moeite gekost om de begroting op de website te krijgen. Het gebruikelijke behandelingsschema is helemaal niet verschenen. Inmiddels weet ik dat de raadsleden daar wel over beschikken. Dat dit niet strookt met de toezegging dat alles wat met het raadsproces te maken heeft direct op de site wordt geplaatst als het beschikbaar is verbaast mij niet meer.

De reacties van de fracties, algemene beschouwingen genoemd, moeten maandag 21 9:00 uur bij de griffier liggen. Er moeten ook artikeltjes voor de Graafse informatiepagina zijn bijgeleverd. Die zouden dan wel de volgende dag al de krant moeten zijn opgenomen. De antwoorden zijn er dan  een week later. Dat is verbazend snel voor antwoorden op raadsvragen, maar het zou me niet verbazen als de antwoorden al klaar liggen. En een week later vindt de openbare behandeling plaats. Daar is flink wat tijd voor uitgetrokken. De agenda voor die bijeenkomst staat al wel al op de site. Er is dus voldoende ruimte voor schorsen en dat zal wel nodig zijn ook want alle wijzigingsvoorstellen komen natuurlijk als een verrassing pas in die vergadering naar voren.

En toch zou het ook heel anders kunnen lopen. Ik heb de begroting vluchtig doorgenomen. Voor details wacht ik gemakshalve de algemene beschouwingen af. En nu vraag ik mij af wat de raad anders kan de begroting maar accepteren zoals hij is. Heel veel zaken zijn direct afgeleid van rijksbeleid, Ook het groeiend aantal samenwerkingsverbanden zorgt voor ongrijpbare posten. En dan werpt de ambtelijke samenwerking al zijn schaduw vooruit.

Waar eigenlijk wel discussie over zou moeten ontstaan is, wat eufemistisch ombuigingen wordt genoemd. Het gaat om bezuinigingen die nodig zijn om de begroting sluitend te krijgen. Maar die discussie zou eigenlijk bij de behandeling van de kadernota al moeten hebben plaatsgevonden. Maar toen heeft de gemeenteraad besloten dat het college maar met een voorstel moest komen. En dat heeft het college keurig gedaan. En om het de raad gemakkelijk te maken heeft het die bezuinigingen in een afzonderlijk paragraaf opgenomen. Die paragraaf geeft echter niet meer dan een financiële benadering. Wat de consequentie voor het voorzieningenniveau is wordt niet aangegeven. Sterker nog, de wijze waarop het beleid in de diverse programma’s wordt gepresenteerd is soms gewoon strijdig met de voorgesteld bezuinigingen op dat onderdeel. Een voorbeeld: op pagina 51 van de begroting(=pg 53 van het bestand op de site) staat een schitterend verhaal dat “alle inwoners op een verantwoorde manier kunnen deelnemen aan enige vorm van sportbeoefening”. Volgens een tabel op die pagina zullen in de jaren 2014 tot en met 2017 jaarlijks 1500 jeugdleden gebruik maken van de jeugdledensubsidie. Volgens bezuiniging 72 wordt de jeugdledensubsidie echter afgeschaft. Dat levert een jaarlijkse besparing van  € 30.000 op. De vraag is nu wat de invloed van de bezuiniging op het beleid zal zijn en of we dat wel willen. Zo is er bij veel ombuigingsvoorstellen een dergelijke vraag te stellen. Er zal dus behoefte aan alternatieven zijn, want op ieder voorstel vanuit de raad een bezuiniging te schrappen zal het college komen met de vraag welke bezuiniging daarvoor in de plaats komt. En daarvoor zijn geen mogelijkheden geboden. Uitgesloten is dan ook dat lukt, want er moet in die vergadering wel een begroting worden vastgesteld die aan de criteria van de provincie voldoet.

En toch zit er in deze begroting misschien een ontsnappingsluik. Opvallend is dat heel veel ombuigingen, en zeker de discutabele, nog geen invloed hebben op de begroting voor 2014. De totale ombuiging in 2014 is € 8.000 en in 2015 € 173.000! Vervolgens staat in het raadsvoorstel dat het college voorstelt de begroting voor 2014 vast te stellen en de meerjarenraming 2015-2017 voor kennisgeving aan te nemen. Is dit toeval of strategie? Als de raad die weg op wil kan de vergadering toch nog snel zijn afgelopen.

Voor mij is wel de vraag of de provincie hiermee genoegen zal nemen. Tot vorig jaar moest de begroting voor het komende jaar structureel sluitend zijn en was de meerjarenraming niet meer dan vooruitblik die ieder jaar weer werd herzien. Een veilige constructie dus. Nu mag de begroting een tekort vertonen, maar moet wel worden aangetoond dat in vier jaar tot een sluitende begroting wordt gekomen. Daarmee krijgt volgens mij het meerjarenperspectief een grotere betekenis dan eerst. Tijdens de technische toelichting is dit aspect niet aan de orde gekomen.

Ik ga nu niet in op de afzonderlijke ombuigingsvoorstellen. Grof weg zijn ze in te delen in 4 categorieën;
  • In het verleden werd kennelijk te ruim begroot. Een lagere raming doet geen pijn.
  • In het verleden werd geen gebruik gemaakt van de betreffende voorziening. Schrappen van overbodig beleid doet ook geen pijn.
  • Je kunt ook een ander laten betalen. Verhogen van tarieven of in rekening brengen van ondersteuning. Markttarieven en in rekening brengen van electriciteit aan marktkooplieden is een voorbeeld. Wat is het gevolg van deze maatregel? Een kleinere markt? Kan makkelijker in de Hoofschestraat en Hoofdwagt. Ieder nadeel heeft zijn voordeel.
  • En dan natuurlijk schrappen van beleid, maar hier geldt dat ieder voordeel ook zijn nadeel heeft en daar moet je wel rekening mee houden. Schrappen in jeugdbeleid kon wel eens lang nadelig uitwerken. Het is cynisch maar schrappen in ouderenbeleid werkt minder lang door.


Nu maar de algemene beschouwingen afwachten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten