zaterdag 16 februari 2013

2013- 22 Spreekrecht bron van ellende?



Voor de tweede keer op rij werd mevrouw Kruizinga, voorzitter van de wijkraad binnenstad, verhinderd het woord te voeren tijdens het spreekrecht, zoals zij volgens de regels had afgesproken. “Afspraak is afspraak” is een kreet die ook gemeentelijk veelvuldig wordt gehanteerd. Zij wilde spreken over het door haar, namens inwoners van de binnenstad, ingediende burgerinitiatief. Maar twee keer werd haar dit onmogelijk gemaakt omdat het punt zojuist van de agenda was afgevoerd.

Laat ik eens een rare vergelijking maken met de gemeente in de slachtofferrol. Het is een heel goede gewoonte dat de burgemeester een echtpaar dat 50 of 60 (of meer) jaar is getrouwd komt feliciteren. Daarvoor wordt met de feestelingen een afspraak gemaakt. De burgemeester belt op het afgesproken tijdstip, goed voorbereid, met een bos bloemen aan bij de feestelingen. Maar daar wordt dan gezegd dat het zo mooi weer is en dat de familie gaat wandelen. Of de burgemeester meer een keer terug wil komen. Een nieuwe afspraak wordt gemaakt. De rest snapt u zelf wel. Een rare vergelijking??? Ik zie toch wel overeenkomsten.

In de Arena van deze week stond een reactie van enkele raadsleden. Niemand was echt blij maar allemaal wezen ze op de regels. Wel vonden enkelen dat de burgemeester de regels wat krampachtig toepaste. Daarbij brak mijn klomp. Dat je als raad hinderlijke regels die van buitenaf worden opgelegd creatief probeert toe te passen kan ik goed begrijpen. Maar de voorzitter van de raad verwijten dat zij de regels die de raad zelf heeft gesteld strikt toepast is volkomen knots.

De fractievoorzitter van het CDA-voorzitter geeft zelf aan dat als het niet bevalt de raad de regels moet wijzigen. Helemaal waar, maar hij geeft geen enkel teken dat hij ook vindt dat die regel anders moet, laat staan dat hij het initiatief neemt. De voorzitter van Keerpunt 2010 wil daar wel een poging toe wagen, maar de verhoudingen in de raad zijn tegenwoordig zo dat als hij het voorstel doet het zeker niet zal gebeuren. Een beetje pikant is wel dat bij de laatste vergadering van de commissie Ruimte het CDA met twee raadsleden aan tafel zat. Dat is tegen de regels, maar die zou je soepel moeten toepassen!!!

Geen van de raadsleden gaat in op de aanleiding tot deze onverkwikkelijke gang van zaken. Hoe is het in hemelsnaam mogelijk dat het presidium tot 2 keer toe een onderwerp op de agenda zet dat vervolgens tijdens de vergadering weer wordt afgevoerd. En dit is niet het enige voorbeeld van deze en andere raadsvergaderingen. Het is toch de taak van het presidium er voor te zorgen dat onderwerpen goed voorbereid op de agenda komen. Als dat niet het geval is moet het niet op de agenda worden geplaatst.

Een tweede opmerking betreft het verschijnsel spreekrecht zelf. Ik heb dit al eerder een nutteloze bezigheid genoemd. De vorige burgemeester zei, als de inspre(e)k(st)er was uitgesproken, nog dat de raad wellicht rekening zou houden met de inbreng. Meestal was dit niet het geval. Ik had daar niet zo’n probleem mee. De raadsleden moeten goed voorbereid met alle beschikbare informatie naar de vergadering komen. Het op het laatste moment nog met nieuwe informatie komen is een gemene vergadertruc. En zeker nu bij de laatste reglementswijziging het spreekrecht werd beperkt tot punten die op de agenda staan is dit spreekrecht in een goed functionerende raad overbodig en onterecht. Let wel in een goed functionerende raad. Bij zo’n raad heeft iedere geïnteresseerde of belanghebbende al lang van te voren de gelegenheid gehad zijn of haar mening te geven.

Wat hier is gebeurd, is op zich staand incident. Het is één van de onafwendbare gevolgen van de slechte organisatie van het raadswerk en daarbij ook nog de slechte uitvoering daarvan. Dat is niet in een paar dagen op te lossen en toch mag dit voor joker zetten van burgers die het goed menen met de gemeente niet meer voorkomen.

Noodmaatregelen dus. Daarom een paar suggesties.

·         Neem als ijkpunt de oorspronkelijke agenda. De CDA-fractievoorzitter suggereerde dit ook al. Maar anders dan ik, die alleen maar kan suggereren, kan hij er voor zorgen dat het ook zo gebeurt. Wel moet er dan ook maar één oorspronkelijke agenda zijn. Afgelopen keer is in de Graafsche Courant een agenda gepubliceerd waar het onderwerp al was weggelaten.
·         Zet het agendapunt spreekrecht voor het punt vaststellen agenda. Dan kan het gebruik maken van het spreekrecht ook nog invloed hebben op het al dan niet behandelen van het onderwerp.
Volgens mij kunnen deze twee aanpakken zonder reglementswijzigingen. Incidenten als deze zijn darmee wel van de baan, maar ik vind het toch niets.
Deelnemen aan een formele raadsvergadering is voorbehouden aan raadsleden. Bij de invoering van het duale stelsel mochten zelfs wethouders niet meer meepraten en de voorzitter moest zich beperken tot het in goede banen leiden van de vergadering, dus het reglement hanteren. Dat is nu weer wat anders. Het college mag zijn voorstellen nu weer verdedigen.
Dat burgers in de vergadering het woord voeren is dus onterecht. Het is natuurlijk ook de achtergrond van de bepaling dat raadsleden niet mogen ingaan op hetgeen bij het gebruik maken van het spreekrecht is gezegd. Eigenlijk is het stellen van technische vragen en de onvermijdelijke beantwoording daarvan al fout.
Als je het recht om een raad als geheel toe te spreken wilt handhaven, en daar zijn als aanvulling en desnoods vangnet voor normaal overleg, best argumenten voor, moet dat buiten de formele raadsvergadering gebeuren. Bij een goede voorbereiding is het niet nodig nog in te spreken op de agendapunten voor die vergadering. Maar omdat te verbieden gaat mij te ver. Iets verbieden waar toch niemand behoefte aan heeft is overbodige regelzucht.
Aangezien deze vorm van spreekrecht buiten de formele agenda valt is het reglement ook niet van toepassing en kan het zonder meer worden ingevoerd.

Zou er wat veranderen?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten