Coalitievorming-wethoudersverkiezing-raadsprogramma

Al enkele malen werd mij gevraagd waar mijn commentaar blijft op de gang van zaken na de gemeenteraadsverkiezingen. Direct daarna moet er toch een nieuw college komen en een programma voor de komende vier jaren. Het probleem is dat ik nog steeds niet goed weet waar ik commentaar op moet leveren. Hoe ik vind dat zo’n proces moet verlopen heb ik voor de verkiezingen al opgeschreven.

Dan maar een analyse van de gang van zaken.
Je kunt zoals vroeger ook nodig was zo spoedig mogelijk een combinatie zoeken die de meerderheid in de raad heeft. Dan kunnen uit die partijen wethouders worden gekozen en die gaan dan aan de gang om hun programma op te stellen. Op die manier heb je snel een college. Dit scenario kun je het poppetjes-eerst scenario noemen. De andere manier is dat er eerst alle verkiezingsprogramma’s naast elkaar worden gelegd en gekeken of daar een programma uit kan worden samengesteld. En hoe meer partijen met dat programma instemmen des te beter is het. Daarna worden bij dat programma passende wethouders gezocht. En daarin bestaat alle vrijheid. Het kan uit de eigen kring van de deelnemende partijen, maar ook via een volkomen open sollicitatie.

Het enige dat nu na bijna een maand openbaar is geworden via een persbericht is dat VVD, CDA en LPG -de coalitie uit het laatste deel van de vorige raadsperiode- samen verder willen gaan. Zij hebben samen 9 zetels, een meerderheid met een kleine reserve en dus de macht. Maar naar eigen zeggen is niet de macht de reden voor het samengaan, maar de overeenkomst in programma´s. Ik heb de programma´s, ook van de andere partijen, nog eens doorgenomen. Het kan aan mij liggen, maar ik vind in de verkiezingsprogramma´s van de partijen die nu aan de zijlijn zijn gezet nog steeds geen punten die je ook niet in het programma van het trio terugvindt. Met een beetje goede wil zou je zelfs kunnen zeggen dat het VVD/standpunt over het AZC het enige punt is dat afwijkt van alle anderen.

Het “never change a winning team” zou een goede reden kunnen zijn om samen door te gaan, maar je kunt bij het vorige college toch moeilijk van een winning team spreken. Dat blijkt ook wel uit de uitspraak dat om een nieuw college samen te stellen een open sollicitatieprocedure worden gevolgd. In de krant stond nog dat huidige wethouders niet mee mogen solliciteren. Of die beperking zover gaat dat ook andere raadsleden of kandidaten of zelfs andere Gravenaren kansloos zijn is niet duidelijk. Je hoort daar verschillende meningen over.

Op zich juich ik het toe dat voor wethouders wat verder wordt gekeken dan het beperkte rijtje eigen kandidaten. Maar zo’n zoekproces moet zorgvuldig verlopen. Je zult toch moeten aangeven wat je als raad van plan bent (een raadsprogramma) en wat je van de wethouders verwacht (profielschets). Gaat het hele proces zich afspelen tussen de drie samenwerkende (sommigen zullen liever spreken van samenzwerende) partijen of vraag je andere partijen om mee te doen? Dat kan het werken straks aanzienlijk verbeteren en de sfeer in de raad zal ook prettiger worden. Wat wordt de rol van de burgemeester in het proces? Zij heeft toch ook eigen taken die in het programma moeten worden ingebracht. Zo is er nog veel meer. Dat alles kost tijd, die niet beschikbaar is bij deeltijdraadsleden. Je zou er eigenlijk een projectorganisatie op los moeten laten. Intussen moet Grave wel worden bestuurd. Laat je dat door het huidige college doen waarop je al het etiket “ongeschikt voor de volgende periode” hebt geplakt? Een aantal zaken moet doorlopen en ook de raad kan zelf initiatieven ondernemen zoals verbeteren van het systeem van raadsvergaderingen.

En hiermee ben ik uitgepraat. Ik kan nog wel een hoop opschrijven vanuit mijn eigen denkwijze, maar veel belangrijker is te vernemen hoe de drie partijen er over denken. Een wekelijks communiqué over de stand van zaken zou niet misstaan en allerlei geruchten voorkomen. Het is niet alleen de eigen directe achterban die is geïnteresseerd. Verbeteren van het vertrouwen van de burger in het gemeentebestuur wilden alle partijen. Begin daar dan mee!