De begrotingsbehandeling

De gemeente moet zich beperken tot het voeren van de regie. De gemeenteraad ziet dat als oplossing om zaken te realiseren zonder dat het de gemeente te veel geld kost. Wat dat regie voeren precies inhoudt wordt daarbij in het midden gelaten. In veel zaken heeft de gemeente al de regie. Management is ook regie voeren en omgekeerd. En de wijze waarop de gemeente de regie voert over eigen onderwerpen geeft niet zoveel vertrouwen in het slagen als regisseur van ontwikkelingsprojecten. Het meest duidelijke en concrete voorbeeld hiervan is te lezen in het rapport van de rekenkamer over het Trefpunt. Een belangrijke conclusie daarin is dat de greep van het gemeentebestuur, zowel college als raad, op dat project onvoldoende is geweest. Het zal mij niet verbazen als dat ook een conclusie zal zijn in het rapport van die kamer over het Wisseveld.

Ook over de regie van de begrotingsbehandeling zijn veel opmerkingen te maken. Dat heb ik in de voorbespreking al gedaan en het effect van de korte voorbereidingstijd was tijdens de raadvergadering ook goed te merken. Voor de vergadering zelf was al een onmogelijk schema opgesteld. Van start tot pauze was 2 uur beschikbaar. Daarom was de spreektijd van de fracties en de collegeleden beperkt tot een kwartier ieder. Met 6 fracties en 3 collegeleden betekent dat al 9 kwartier, dus meer dan beschikbaar was. Daarbij moest ook nog eerst de grondexploitatie worden behandeld. Nog mazzel dat er geen insprekers waren om van voorbereidingstijd voor het college om goede antwoorden te kennen geven maar helemaal te zwijgen. Dat Trots in minder dan 2 minuten was uitgesproken was niet voldoende. Na de pauze moesten zowel de beantwoording door het college, de politieke discussie, het formuleren van de standpunten in amendementen en moties en de besluitvorming daarover in drie uur worden afgewerkt. Dat lijkt veel maar de ervaring heeft wel geleerd dat er ook nog meerdere malen moet worden geschorst voor overleg of ordenen van amendementen en moties. Dat was ook dinsdagavond zo. Het begon al verrassend met de zet van de voorzitter door, nog voordat het college had geantwoord en er een politieke discussie was geweest, de fracties te vragen de amendementen en moties in te dienen. Daarmee was natuurlijk de angel uit de discussie gehaald. Het college kon zich bij de beantwoording beperken tot wat dieper ingaan op zaken die de raad wilde veranderen en de rest maar oppervlakkig aan te pakken. Natuurlijk hielp het wel enorm dat de vragen weinig politiek karakter hadden. Het was meer van "hoe zit dit en hoe zit dat?" en heb ik goed begrepen dat….?". Allemaal heel nuttig en zinvol als voorbereiding op een discussie, maar niet ter vervanging daarvan. Of het college en de raad bewust dit onderdeel hebben opgerekt om zodoende gedwongen te worden de behandeling van amendementen en moties snel –en dus zonder inhoudelijke discussie- af te werken durf ik niet te zeggen, maar dat was wel het resultaat. Op de publieke tribune zaten meer hulptroepen voor het college dan publiek men dat hielp natuurlijk ook. Sommige fracties hadden nog als een haas een motie of amendement wat bijgesteld om zodoende steun bij anderen te vinden. Omdat haastige spoed ook hier niet goed was liep dat bij één amendement van de oppositie bijna fout af. Gelukkig was Piet Vollenberg als nestor nog voldoende alert om de woordvoerder van de oppositie tijdens de stemverklaring de helpende hand te bieden. Door alsnog een redactionele wijziging aan te brengen kon de coalitie de oppositie in dit geval steunen. Nou dat was wat: coalitie en oppositie zijn het eens over een redactionele wijziging!

 

Maar goed: om 22:30 was de begroting met inachtneming van enige amendementen vastgesteld en kon iedereen tevreden naar huis of de kroeg.

En wat is er besloten en is dat iets om tevreden over te zijn?

De OZB-verhoging

Het meest opvallend is natuurlijk dat de OZB niet met 10% wordt verhoogd, maar met 5%. Dat klinkt leuk, maar de consequentie is wel dat de vooruitzichten voor de volgende jaren nog slechter zijn dan toch al het geval was. De kans is dus groot dat er de volgende jaren nog meer moet worden ingehaald dan nu al het geval was. Bovendien heeft het niets met beleid te maken, maar is het gebruik maken van een truc die de provincie toelaat voor gemeenten die er niet in slagen een structureel sluitende meerjarenbegroting te maken. Die kunnen volstaan met een structureel sluitende begroting voor 2012. De provincie vindt de onzekerheden zo groot dat de hoop op –of liever de illusie van- betere tijden voldoende argument is om er genoegen mee te nemen dat in ieder geval in 2012 de gemeente niet failliet gaat. Nu gaat dit argument niet op voor Grave. Zonder gekke dingen uit te halen heeft het college een sluitende meerjarenbegroting voorgesteld. En daarvoor was de toegeeflijkheid van de provincie niet bedoeld.

De mindere OZB-verhoging en het niet doorzetten van een aantal bezuinigingen heeft ook een groot "sigaar-uit-eigen-doos" karakter. De dekking hiervan komt voor een belangrijk deel door kosten van kwijtschelding van rioolrechten niet te betalen uit de algemene middelen, zoals tot nu toe, maar uit het rioolfonds. Dat mag, maar bij de vaststelling van het GRP- nu VGRP- is bewust gekozen voor deze wijze van kwijtschelden. Kwijtschelden van rioolrecht is geen rioolbeleid, maar sociaal beleid. De wettelijke regels laten betalen uit het rioolfonds wel toe maar de consequentie is dat daardoor de rioolrechten niet of minder kunnen worden verlaagd. Langs een omweg betalen de burgers dus zelf mee aan de lagere OZB-verhoging.

 

Kosten ontheffing blauwe zone

Het college had voorgesteld de kosten van deze ontheffing (alleen beschikbaar voor bewoners van de blauwe zone) aanzienlijk te verhogen. Daar was met name bij de LPG groot bezwaar tegen. In de toelichting gaf deze partij aan dat men in plaats van de kosten te verhogen de blauwe zone wilde uitbreiden. De gedachte daarachter was natuurlijk dat daardoor meer burgers gedwongen zouden worden een ontheffing aan te vragen en wel zoveel dat daardoor de opbrengst van de ontheffing toch voldoende zou worden verhoogd. Dat vind ik een vreemde redenering en bovendien is het nog maar de vraag of de bewoners van de Lunette, want daar gaat het over, in voldoende mate een ontheffing zullen aanvragen. Ze hebben immers een garage. Je zou het ook zo kunnen formuleren dat de bewoners van de Lunette moeten gaan meebetalen zodat de overige bewoners van de blauwe zone minder hoeven te betalen. Een vorm van solidariteit dus. Er is in het debat helemaal niet op ingegaan en in het amendement staat alleen maar: "Parkeerontheffingen (kosten neutraal/uitbreiding blauwe zone)" met daarachter 0 als financieel effect. Niet wat je noemt een duidelijk geformuleerd besluit. Nu is er redding mogelijk! De tarieven voor gemeentelijke lasten worden formeel in december vastgesteld.

 

Overige amendementen

De amendementen van de oppositie werden voor zover zij niet al in het massa-amendement van de coalitie waren meegenomen afgewezen en de moties waren voor een belangrijk deel herhaling van eerdere uitspraken. Er waren wel zelfs 2 moties die het college zouden moeten dwingen de informatie via de website te verbeteren. Ik ben benieuwd.

 

Grondexploitatie

De discussie ging in hoofdzaak over de invloed van het Wisseveld op het geheel. En omdat die invloed pas in december duidelijk wordt (hoop ik) werd het een schimmige discussie. Trots stelde nog voor daarom eerst de voorstellen van december af te wachten en VPGrave wilde ook nog het rapport van de rekenkamer er bij betrekken. Allebei zinnige voorstellen omdat ze van grote invloed kunnen zijn op het vervolg, niet alleen voor het Wisseveld maar zeker ook het rapport van de rekenkamer op de wijze waarop de gemeente in de toekomst met dergelijke ontwikkelingsprojecten moet omgaan. Ik heb dat al eerder betoogd. Als je voor het Wisseveld voorlopig uitgaat van de situatie in juli 2011 waarom moet je dan zo nodig de andere projecten wel actualiseren. Beleidsmatig maakt het geen verschil en de feitelijke situatie is volgende week al weer anders. Voor kennisneming aannemen, zoals Keerpunt op de valreep nog voorstelde was ook voldoende geweest. Nu snoepte de discussie bijna een uur af van de begrotingsbehandeling zonder enig feitelijk effect. Het leverde wel een komisch moment op en dat is ook wat waard. Toen Trots merkte dat uitstel van het hele voorstel onhaalbaar was probeerde Theo Reynen nog iets te bereiken door het Wisseveld buiten beschouwing te laten. Hij deed dat echter via een motie en niet via een amendement. Dat gaf de voorzitter voldoende houvast om eerst het hele voorstel in stemming te brengen en daarna de motie van Trots (let op de hoofdletter, het gaat niet om het tegenovergestelde van een motie van afkeuring). Die werd natuurlijk verworpen ondanks de voorstem van Harrie de Greeff van de VVD. Die had het door. Als de motie werd aangenomen zou de situatie van juli 2011 van toepassing zijn. Wanneer de motie werd verworpen zou de situatie juli 2011 van toepassing zijn. Geen verschil dus tussen aannemen of afwijzen van de motie. Is dat symbolisch voor het werk van de raad van Grave?

 

Tot slot is mij opgevallen dat Trots het lang niet in alle gevallen zonder meer eens is met de coalitie. De kenschetsing van Trots door VPGrave als bijwagen van de coalitie is dan ook onjuist. Toch nog wat geleerd!