2013-64 De financiële stukken

Dan nu toch het hoogtepunt van het politieke jaar. Zo staat het zelf in de stukken. Jaarrekening 2012 en kadernota 2014. Op de agenda komt eerst de kadernota aan de orde en dan pas de jaarrekening. Ik vind dat niet logisch, De kadernota bouwt immers voort op de jaarrekening.  

In de commissievergadering gaven diverse leden complimenten. De stukken zitten technisch goed in elkaar.  En daar ben ik het helemaal mee eens. Maar daar blijft het wel bij.

Daarom eerst maar een citaat uit de kadernota:

De Kadernota is het middel om het politieke debat in de gemeenteraad te voeren over de prioriteiten die de gemeente Grave voor zichzelf voor de periode 2014 – 2017 stelt. De raad stelt in het voorjaar de prioriteiten via de Kadernota vast en geeft het college mandaat deze hoofdlijnen te verwerken in een aan de gemeenteraad aan te bieden programmabegroting 2014. Tevens is de 1e burap 2013

opgenomen in de Kadernota.

Van een politiek debat is tot nu toe niets te merken. Dit citaat staat trouwens al een aantal jaren in het begin van de nota. Wat voor de kadernota geldt als blik op de toekomst geldt ook voor de jaarrekening als verantwoording voor het beleid. Er wordt aangegeven wat meer en wat minder  geld heeft gekost, maar er wordt nauwelijks een woord gewijd aan hetgeen we voor dat geld hebben gekregen (jaarrekening) en zullen krijgen of missen (kadernota).

Ik beperk me nu maar tot een aantal zaken die mij bijzonder zijn opgevallen.

Allereerst de (verplichte)  communicatieparagraaf. Ik neem ze letterlijk over, zowel uit het raadsvoorstel voor de jaarrekening als het voorstel voor de kadernota:

Jaarrekening:

Communicatie

Op de gebruikelijke wijze wordt bekend gemaakt dat de jaarverslaglegging 2012 ter inzage ligt en voor iedereen tegen betaling van de daarvoor geldende legeskosten verkrijgbaar is bij de publieksbalie.

Door plaatsing op de website van de gemeente Grave zijn de jaarstukken 2012 voor iedereen beschikbaar

Kadernota:

Communicatie

Dit vindt plaats via de gebruikelijke kanalen.

Dit is niet meer dan voldoen aan wettelijke voorschriften. Bij de jaarrekening worden er iets meer woorden aan vuil gemaakt, maar een 200-tal pagina’s cijfers op een website plaatsen durf ik geen communicatie te noemen.

In de jaarrekening viel mij het volgende citaat op:

Rekeningresultaat

U dient als raad aan te geven wat er met het voordelige jaarresultaat van € 33.983 dient te geschieden. Hoewel het in de gedualiseerde verhoudingen niet meer onze taak is, stellen wij u voor dit voordelige resultaat ten gunste te brengen van de vrij besteedbare algemene reserve.

Opvallend vind ik dat het college zich min of meer verontschuldigt dat het een voorstel doet. In het duale stelsel zijn de verantwoordelijkheden wel anders verdeeld dan voorheen, maar het college heeft nog steeds de taak raadsbesluiten voor te bereiden. Bovendien heeft de raad niet eens de mogelijkheid zelf een raadsbesluit voor te bereiden. De griffie heeft helemaal geen ondersteuning. In de griffiersnotitie over het samengaan van de ambtelijke apparaten is dit in Grave ook een gemis genoemd. In dit specifieke geval is het excuus ook onjuist. Al jaren geleden heeft de raad van Grave vastgelegd dat meevallers naar de algemene reserve moeten en niet rechtstreeks als dekking mogen worden ingezet. Dat algemene principe is nooit verlaten. Dat wil niet zeggen dat de raad er nooit van af is geweken, maar afwijken van eigen principes is voor de Graafse raad gewoon. (een constatering en geen zure kritiek). De wethouder verwees in de laatste commissievergadering ook naar dit principe.

Het volgende citaat uit de jaarrekening zelf is ook interessant:

De vraag die jaarlijks als eerste wordt gesteld, is: “hoe groot is het rekeningsaldo”? Op zich best

belangrijk om te weten, maar het saldo, of het nu positief of negatief is, zegt op zich niets over de

wijze waarop dit tot stand is gekomen. Het saldo is immers het resultaat van de wijze waarop het

college uitvoering heeft gegeven aan de door de raad vastgestelde kaders van beleid. Pas nadat de

raad de resultaten heeft kunnen vergelijken met zijn plannen, kan hij een objectief oordeel vellen over

het door het college gevoerde beleid en aansluitend het saldo.

Dikke streep onder dit citaat maar daar blijft het wel bij. Als burger zou ik de volgende vertaling willen geven: Zijn wij met z’n allen rijker of armer geworden en zijn we er qua voorzieningen en service beter of slechter van geworden.

Uit de cijfers blijkt dat we er met z’n allen in 2012 weer ruim € 900.000 armer zijn geworden. Nu is het niet het eerste jaar dat we achteruit boeren en ook niet het laatste want de kadernota en de actuele situatie voor 2013 geven ook geen aanleiding tot vreugde. Of we er inhoudelijk beter of slechter van zijn geworden durf ik zo niet te zeggen. Ik voel me hier nog steeds thuis.

Voor 2013 wordt, nadat de begroting in november 2012 sluitend was vastgesteld nu een tekort van € 1.100.000 verwacht. Voor een belangrijk deel veroorzaakt door sociale zaken, waar de gemeente zelf eigenlijk geen grip op heeft. Maar het moet wel worden gedekt. Dat is technisch gelukt, maar ik zet er wel vraagtekens bij.

·         Opheffen van het fonds bovenwijkse voorzieningen. Dat is geld afkomstig uit de grondexploitatie bestemd om voorzieningen te realiseren die wel van betekenis zijn voor bijvoorbeeld een nieuwe woonwijk, maar daar buiten liggen. Dat geld is dus bijeengebracht door kopers van woningen in nieuwe wijken. Die hebben dus betaald voor iets dat ze nu niet krijgen. De meeste mensen worden dan boos.

·         Eenmalig niet storten in de beheersvoorzieningen. Omdat onderhoudskosten nu het ene jaar hoger zijn dan het andere jaar heeft de gemeente beheersplannen vastgesteld. Daarin is bekeken wat er in de loop van de jaren moet worden gedaan en hoeveel geld er dan gemiddeld nodig is. Het ene jaar wordt het fonds dus rijker en het andere jaar armer. Om de vier jaar wordt bekeken of het gemiddelde nog klopt. Door eenmalig niet te storten wordt dat systeem verstoord en dat brengt risico’s met zich mee.

·         Voor het overige wordt een greep gedaan in de vrij besteedbare reserve, de spaarrekening dus. Af en toe een beroep doen op je spaargeld kan geen kwaad, maar als je daarmee doorgaat raakt de spaarpot wel leeg en dan is het uit met de pret.

Dat betekent dat er iets moet gebeuren. Het college deelt dan ook mee dat er verder moet worden bezuinigd dan tot nu toe voorzien. Het volgende citaat is dan ook ietwat pikant:

Uit de kadernota 2014 vloeit een omvangrijk ombuigingsproces voort. Uit de kadernota 2014 blijkt dat het grootste deel van de ombuigingen die vorig jaar zijn voorgenomen, niet te realiseren blijken. Toch stellen we voor een nieuw ombuigingsproces (dat tweemaal zo groot in omvang is) uit te werken en te concretiseren in de programmabegroting 2014.

Een nieuwe bezuiniging, want ombuiging is niet meer dan een wat verzachte formulering, van € 1.3 miljoen in 2014 staat ons te wachten. Omdat de vorige bezuinigingsoperatie voor 30% niet is geslaagd zou je verwachten dat de operatie tot een brede maatschappelijke discussie zou leiden en daarna knopen doorhakken. Niets daarvan. De voorstellen komen bij de begroting 2014 en dus in november 2013 aan de orde. Ze moeten op 1 januari 2014 wel operationeel zijn. De raad krijgt “binnenkort” een plan van aanpak en de voorstellen voor de begroting moeten zo ongeveer in september op tafel liggen. Ga er maar aan staan.

In de kadernota werd voor de stand van zaken bij de voorgenomen ombuigingen, en dus de verklaring waarom het doel niet is bereikt, verwezen naar een bijlage. Om te kunnen kijken waar het nu aan heeft gelegen dat de bezuinigingen niet zijn gerealiseerd zou die interessante informatie moeten bevatten en leerzaam zijn voor de volgende bezuinigingsoperatie.

In de betreffende bijlage zoals die in de kadernota op de website is geplaatst staat ……helemaal niets!!!!!!

Dat de grondexploitatie er niet best uitziet wisten we al. Dat dit nog zo is, is dan ook geen verrassing. In december 2011 heeft de raad voor het Wisseveld een krediet van €300.000 beschikbaar gesteld. Daarvan is nog € 30.000 over. Waar is de rest aan besteed? Hebben we er iets voor teruggekregen? Krijgen wij de memo met de specificatie van de €10.000.000 nog te zien?

Als ik dan nog even herinner aan hetgeen de wethouder in de commissie audit nog aankondigde over Catharinahof (3 ton minder leges en 4 ton die we nog terug moeten zien te krijgen) en dan nog wijs op de exploitatie van het MFC, de verkoop van Katrien, de afwerking van Hart van Grave en nog wat zaken en niet te vergeten het rijksbeleid, zal het duidelijk zijn dat de gemeenteraad en ook wij als doodgewone burgers ons eens ernstig moeten beraden over de toekomst. Dat lukt dinsdag voor 22:30 uur beslist niet.

Ik hoop dat de raad zich niet beperkt tot het vooruitschuiven van de problematiek tot de begrotingsbehandeling want op die avond is het ook zo half elf.